ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ
Πεζοπορία, είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για το μεγάλης διάρκειας περπάτημα, συνήθως σε μονοπάτια στη φύση, ενώ η μικρότερης διάρκειας (και απόστασης) περπάτημα, συνήθως μέσα σε πόλεις/κατοικημένες περιοχές θεωρούνται απλά περπάτημα ή βόλτα.
Στην Ελλάδα υπάρχει εκτεταμένο δίκτυο πεζοπορικών μονοπατιών και στην πλειοψηφία τους είναι σχετικά διατηρημένα σε καλή κατάσταση. Πολλά όμως, δεν είναι ούτε καταγεγραμμένα επίσημα, ούτε έχουν καλή σήμανση, ούτε συντηρούνται τακτικά. Τα μονοπάτια είναι συνήθως χωμάτινα, κι άλλοτε παλιά καλντερίμια ή περάσματα.
Γενικότερα, πεζοπορία θεωρείται όταν κάποιος περπατήσει περισσότερα από 5χλμ στο ύπαιθρο, διαφορετικά θεωρείται απλά περπάτημα.
Σύμφωνα με το το pezoporia.gr, η πεζοπορία διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες:
Ο όρος ορειβασία είναι ένα γενικός όρος των δραστηριοτήτων βουνού αλλά στις κατηγορίες της πεζοπορίας υποδηλώνει την πλέον δύσκολη μορφή της ορεινής πεζοπορίας.
Πεζοπορία
Με ελάχιστη διανυόμενη απόσταση τα 5χλμ (ή σε χρόνο περίπου μια – δύο ώρες ), γίνεται σε εδάφη με πολύ μικρή κλίση χωρίς μεγάλη υψομετρική διαφορά, με ελαφρύ εξοπλισμό ο οποίος αποτελείται κατά προτίμηση με πεζοπορικά μποτάκια (trekking), ελαφρό συμβατικό ντύσιμο ανάλογα την εποχή και από ένα μικρό σακίδιο, όπου μπορείτε να έχετε λίγο νερό και πρόχειρη τροφή. Είναι το είδος της πεζοπορίας που είναι προσιτό στον καθένα αρκεί να είναι καλά στην υγεία του. Η απλή πεζοπορία μπορεί να γίνει οπουδήποτε υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον σ’ ένα δάσος, σ’ ένα βουνό σ΄ ένα νησί, δίπλα στην θάλασσα κλπ.
Ορεινή Πεζοπορία
Εδώ η απόσταση των 15-20 χλμ και οι 5-8 ώρες πορείας αποτελούν τον κανόνα, αλλά τα χιλιόμετρα σε σχέση με τις ώρες χάνουν λίγο την αξία τους γιατί το έδαφος είναι ορεινό και μπορεί να παρουσιάζει δυσκολίες με αποτέλεσμα να διανύονται λίγα χλμ ανά ώρα. Στατιστικά έχει διαπιστωθεί ότι η μέση ωριαία ταχύτητα είναι 3-4 χλμ/ώρα (δλδ: 15λ ανά χλμ σε έδαφος χωρίς ιδιαίτερη κλίση ή απαιτητικό ανάγλυφο ή το διπλάσιο περίπου αν υπάρχει ιδιαίτερη κλίση ή απαιτητικό ανάγλυφο).
Η ορεινή πεζοπορία μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε βουνό. Τα βασικά χαρακτηριστικά της ορεινής πεζοπορίας είναι η υψομετρική διαφορά της διαδρομής και το ότι η πορεία γίνεται συνήθως σε μεγαλύτερα υψόμετρα. Σημειώνεται ότι η πραγματοποίηση μιας πορείας ειδικά σε υψόμετρα πάνω από 1.000μ μπορεί να γίνει εξαιρετικά δύσκολη κατά τη διάρκεια του χειμώνα λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών.
Ο εξοπλισμός είναι εξειδικευμένος και ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο επιβάλλεται να είναι ο κατάλληλος. Ένα καλό ορειβατικό άρβυλο και ένα καλό σακίδιο αποτελούν τη βάση του εξοπλισμού, ενώ το κατάλληλο ντύσιμο και η πρόβλεψη τροφής/νερού είναι αναγκαία συμπληρώματα της πορείας.
Ορειβασία
Συνήθης στόχος της ορειβασίας είναι η κατάκτηση κάποιας κορυφής. Στην ορειβασία η απόσταση δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο έχει όμως παρατηρηθεί ότι κατά μέσο όρο διανύονται 2-3 χλμ την ώρα. Πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι ανά ώρα καλύπτονται περίπου 300 μέτρα υψομετρικής διαφοράς που σημαίνει ότι για να ανέβει κανείς 1000 μέτρα απαιτούνται περίπου 4 ώρες μαζί με τις στάσεις. Μια συνήθης ορειβατική ανάβαση διαρκεί 7-10 ώρες μαζί με την επιστροφή.
Ο εξοπλισμός ειδικά την χειμερινή περίοδο πρέπει να είναι πλήρης και πολλές φορές συμπληρώνεται με crampons (σκάρες με καρφιά που τοποθετούνται κάτω από τα παπούτσια για το περπάτημα σε πάγο) και με το piolet(ειδικό μπαστούνι με αιχμηρές άκρες για ασφάλεια σε παγωμένο χιόνι). Ένα καλό σακίδιο και τα ειδικά ορειβατικά ρούχα και παπούτσια συμπληρώνουν τον εξοπλισμό
Τα άτομα που θα ασχοληθούν με την ορειβασία πρέπει να είναι απολύτως υγιή σε άριστη φυσική κατάσταση και να έχουν περάσει από τα δύο προηγούμενα στάδια πεζοπορίας. Η πείρα και η μακρόχρονη ενασχόληση με την ορειβασία είναι σημαντικά.
Η πεζοπορία αποτελεί βάση για πολλές άλλες αθλητικές δραστηριότητες και συνιστάται ευρέως σαν πρακτική μορφή σωματικής άσκησης. Η ικανότητα να περπατάει κανείς μεγάλες αποστάσεις χωρίς να κουραστεί (η ικανότητα αυτή αποκτάται σταδιακά με εξάσκηση) βοηθάει επίσης στην απόλαυση και άλλων δραστηριοτήτων όπως εκδρομές όλων των ειδών,παρατήρηση πουλιών, κυνήγι, ακόμα και για να απολαύσει κανείς αξιοθέατα.
ΒΑΘΜΟΙ ΔΥΚΟΛΙΑΣ
Λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περιπέτειες της Attend συμμετέχουν τόσο έμπειροι πεζοπόροι όσο και αρχάριοι, παραθέτουμε πιο κάτω τους βαθμούς δυσκολίας καθότι κάποια άτομα έρχονται για πρώτη φορά σ’ επαφή με την Πεζοπορία μέσω της Attend.
Ενώ υπάρχει ένα standard για τους βαθμούς δυσκολίας Πεζοποριών που επικρατεί στην Ελλάδα (βλέπε παρακάτω), ο οποίος χρησιμοποιείται και από την Attend, πιστεύουμε ότι οι προσαρμοσμένοι για τις περιπέτειες της Attend βαθμοί δυσκολίας για αρχάριους, όπως περιγράφονται πιο κάτω μπορούν να βοηθήσουν όσους αρχάριους θέλουν να συμμετέχουν σ’ αυτές, να κατανοήσουν πιο αντικειμενικά αν μια συγκεκριμένη περιπέτεια είναι κατάλληλη γι’ αυτούς:
ΒΟΛΤΑ – Μια χαλαρή απόδραση στη φύση, κατάλληλη για όλους, ακόμη και για αρχάριους και παιδιά.
ΕΥΚΟΛΟ – Κατάλληλο και για αρχάριους.
ΜΕΤΡΙΟ – Κατάλληλο και για αρχάριους με καλή φυσική κατάσταση.
ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΟ – Κατάλληλο και για αρχάριους, με ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ φυσική κατάσταση, που γυμνάζονται συστηματικά ή κάνουν κάποιο άθλημα σε τακτική βάση – ακατάλληλο για άτομα που μόλις έχουν ξεκινήσει πεζοπορία και δεν γυμνάζονται πολύ συστηματικά.
ΔΥΣΚΟΛΟ – Ακατάλληλο για αρχάριους. Απαιτείται ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ φυσική κατάσταση και προηγούμενη εμπειρία σε πεζοπορίες Βαθμού “Απαιτητικό”
ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟ – Ακατάλληλο για αρχάριους. Απαιτείται ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ φυσική κατάσταση και προηγούμενη εμπειρία σε πεζοπορίες Βαθμού “Απαιτητικό” και “Δύσκολο”
ΓΕΝΙΚΟΙ ΒΑΘΜΟΙ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ
Οι βαθμοί δυσκολίας του επικρατούν γενικότερα στην Ελλάδα έχουν καθοριστεί από ορειβατικούς συλλόγους στην Αθήνα και χρησιμοποιούνται από αυτούς προκειμένου να υπάρχει ένας κοινός κώδικας χαρακτηρισμού της δυσκολίας μιας διαδρομής, με βάση τον πίνακα στα αριστερά – μερικές φορές με παραλλαγές.
Ο χαρακτηρισμός του βαθμού δυσκολίας μιας διαδρομής είναι αρκετά περίπλοκος επειδή εξαρτάται από τις ικανότητες του πεζοπόρου και την υποκειμενική κρίση αυτού που τη χαρακτήρισε.
Βαθμός Δυσκολίας ( Β.Δ. )- Επεξήγηση:
1: Εύκολες πεζοπορικές διαδρομές διάρκειας έως 6 ωρών , με μικρή υψομετρική διαφορά, στις οποίες μπορούν να συμμετέχουν και αρχάριοι.
2: Αναβάσεις 6 έως 8 ωρών με υψομετρική διαφορά έως 1.000 περίπου μέτρων, στις οποίες μπορούν να συμμετέχουν και αρχάριοι με καλή όμως φυσική κατάσταση και τον ανάλογο εξοπλισμό.
3 : Αναβάσεις διάρκειας άνω των 8 ωρών, με υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη των 1000 μέτρων . Μπορεί να περιλαμβάνει τμήματα με τοπική δυσκολία και χρήση ασφαλειών.
4: Αναβάσεις διάρκειας άνω των 8 ωρών, με υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη των 1000 μέτρων ή πολυήμερες αναβάσεις. Μπορεί να περιλαμβάνει τμήματα με τοπική δυσκολία, μεταφορά εξοπλισμού διανυκτέρευσης και χρήση ασφαλειών.
5 : Εύκολη ορειβασία διάρκειας έως 6 περίπου ωρών, με υψομετρική διαφορά έως 1000 μ.
Απαραίτητος εξοπλισμός χειμερινού βουνού (πιολέ, κραμπόν, κ.λ.π.)
6: Μέτριας δυσκολίας ορειβασία διάρκειας άνω των 8 ωρών, με υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη των 1000 μέτρων.
Απαραίτητος εξοπλισμός χειμερινού βουνού (πιολέ, κραμπόν, κ.λ.π.)
7: Δύσκολη ορειβασία μεγάλης διάρκειας, άνω των 8 ωρών, με υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη των 1000 μέτρων. Απαραίτητος εξοπλισμός χειμερινού βουνού (πιολέ, κραμπόν,κ.λ.π.) Μπορεί να περιλαμβάνει χρήση ασφαλειών και μεταφορά εξοπλισμού διανυκτέρευσης.
Απαιτεί ορειβατική εμπειρία, άριστη χρήση τεχνικού εξοπλισμού και πολύ καλή φυσική κατάσταση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Το σύμβολο + προστίθεται στο βαθμό δυσκολίας (π.χ. 2+, 3+, 4+ κ.λ.π.) όταν υπάρχουν αναρριχητικά περάσματα, εκτεθειμένες κόψεις, λούκια ή κλίσεις χιονιού/πάγου από 400 και πάνω. Η συμμετοχή σε τέτοιες διαδρομές απαιτεί πολύ καλή φυσική κατάσταση και εξοικείωση με το ορεινό πεδίο.
Για τις χειμερινές αναβάσεις απαιτούνται επίσης γνώσεις στοιχειώδους ασφάλισης συντρόφου με τεχνικά μέσα.